‘Wieme’, ook wel Wiem of Wim(me) klinkt als een heel Achterhoeks woord, maar staat ook gewoon als officieel Nederlands in de Dikke van Dale: ‘ruimte in een schoorsteen, bestemd om er vlees in te roken; plaats of rek aan een zolder waar het gerookte vlees, spek, enz. hangt.’
Omdat er van oudsher weinig vlees gerookt werd in de Achterhoek, werd het vooral op de wijze zoals in de tweede betekenis gebruikt, voor gedroogd vlees. Zoals blijkt uit onderstaande teksten uit de Woordenboeken van de Achterhoekse en Liemerse Dialecten (Wald):
De wieme was de plaatse woor vrogger spek, worst en vleis gewoonlek in bewaard wodn. ’t Was ’n lösse ruumte an de zolder, bestaonde uut spielen wooran spek, worst en vleis hingen. De wieme was heel vake in de kökken, maor toch ok nog wel in de gang. In verband met ‘t lekken en ‘t in- en uuthangen zat de wieme nooit baoven taofel, stule of fenuus.
In de kökken zat e vake naost den bozem, maor ook nog wel es in ’n hook. ’t Meeste hing der spek en wos in, maor ok ander vleis wodn der wil in bewaard. Ton der andere conserveringsmeugelekheden kwammen, raakten de wieme in onbruuk, al is e ok tegenswoordeg nog wel in boerderiejen anwezeg.
Old uutdrukking met Wieme:
Dee geet vissen en vinken,
Begint ’t vleis in de wieme neet te stinken.
Uitleg: Veel in de wieme hebben hangen, was een teken van welstand. Vissen en vinken vangen daarentegen, levert zo weinig op, dat je er niet rijk van zult worden.
Met ‘t ene oge in den pappot en ‘t andere in de wieme kieken
Uitleg: scheel kijken
Klik hier um wieter te kieken wieter wat d’r allemaole in de wieme hing
