Gedeputeerde Jan Markink, voorzitter Achterhoek Food:
‘De Achterhoek heeft goud in handen met het voedsel dat hier geproduceerd wordt’
Op 28 oktober 2021 vond op het DRU Industriepark de tweede ronde tafel bijeenkomst van Achterhoek Food plaats. Tijdens deze bijeenkomst zaten foodproducenten, (horeca)ondernemers, bodemonderzoekers, studenten van horeca en foodopleidingen en vertegenwoordigers van zowel kennisinstituten als de overheid met elkaar in een zaal. Doel van deze ontmoeting was het samen toewerken naar een Achterhoek Food Manifest met de ambitie; een onderscheidende internationale foodregio.
LEADER Achterhoek: veel bereikt met foodprojecten
Platform Achterhoek Food is in 2019 vanuit LEADER Achterhoek opgericht met als belangrijkste doel het structureel werken aan verduurzaming van de voedselketens in de Achterhoek, zo legt Marieke Frank uit, wethouder gemeente Oost Gelre en voorzitter LEADER Achterhoek. “Er zijn brede verbindingen gerealiseerd, onder andere door samenwerkingen tussen projecten. Ook vonden startende ondernemers een locatie, is er inspiratie opgedaan bij foodprojecten van een LEADER-regio in Zweden en zijn er 150 foodinitiatieven in de regio ondersteund en met elkaar in contact gebracht. Hoogste tijd voor het voortzetten van de samenwerking in een Achterhoek Food Manifest, waarin ambities vastgelegd worden met foodproducenten, horeca, onderwijs en bestuurders. Ter ondersteuning van deze ontwikkeling wordt een internationaal project gestart waarin de Achterhoek gaat samenwerken met andere vooraanstaande foodregio’s om kennis te delen. Een internationaal foodevenement staat gepland voor 2023. Food wordt een belangrijk thema voor de nieuwe periode van LEADER Achterhoek.”
Stichting In Goede Aarde: begin bij de bodem
Gezond voedsel begint bij een goede bodemvruchtbaarheid en kennis van het bodemleven, aldus Ties Temmink en Jonathan Looman van Stichting in Goede Aarde. Zij noemen zichzelf ‘veehouders onder de aarde’, er leven meer beestjes onder de grond dan erboven. Met steun van diverse aanwezige boeren in de zaal worden praktijkproeven ingezet. De Stichting is gevestigd bij Zorgboerderij Slangenburg in Doetinchem. Het project gebruikt als basis het werk van Dr. Elaine Ingham. Ingham stelt in in het landbouwtransitieproces het bodemleven centraal . Temmink en Looman hebben bij haar Soil Food Web een tweejarige opleiding gevolgd. De deskundigen van In Goede Aarde willen een landbouwsysteem gebaseerd op een goed ecosysteem, met compost die rijk is aan bodemleven. In Goede Aarde werkt samen met onder andere Royal Eijkelkamp en Wageningen University (WUR) en wordt gesteund door platform Achterhoek Food. Tijdens de ronde tafel is contact gelegd met de Hogescholen HAN en Van Hall Larenstein en vertegenwoordigers van agro innovatiecentrum De Marke.
Brood, bier en borrel van eigen graan
Nog te vaak zijn er ‘streekproducten’ op de markt zonder dat de ingrediënten in eigen regio zijn geteeld. De Smaakacademie Achterhoek bereidde de presentatie over Puur Achterhoeks graanproducten voor. Want bakwaardig graan en uitstekende gerst uit de Achterhoek leveren de meest (h)eerlijke producten op: Puur Achterhoeks brood, bier en borrel. Ondernemers uit de hele keten werken samen en dat kan alleen in de Achterhoek. In de Achterhoek zit een topmolenaar en de enige kleinschalige mouterij van Nederland, Mouterij Masterveld. Deze bedrijven vormen een noodzakelijke schakel in de voedselketen voor het maken van topkwaliteit brood, bier, whisky, pannenkoek en koekjes. Coach van de wereldkampioen broodbakken, Hans Som, benadrukt dat met het aanwezige vakmanschap van graanteelt, de molenaar en bakkers er broden gebakken kunnen worden op internationaal topniveau. Een uitgebreid assortiment aan broden pronkt als bewijsmateriaal in het DRU Industriepark. Bakkers kunnen zich met dit graan onderscheiden. Het is Som’s missie om dit uit te dragen. Som is enthousiast over de inzet van de bakkersopleiding van het Graafschap College.
Smaakacademie Achterhoek: verbinding met onderwijs
De onderwijsinstellingen Van Hall, Zone College, Saxion, Graafschap College en de Profijtscholen werken samen in de Smaakacademie Achterhoek. Alle scholen hebben intern een Achterhoek Food Coördinator. Dennis Vieberink, docent horeca bij het Graafschap College: “Wij organiseren onder andere food-hackatons, waarbij studenten en docenten met innovatieve ondernemers een nieuw product ontwikkelen. Het zijn doeners en het denken gebeurt bij de uitvoering. Zo ontwikkelden we nieuwe broodsoorten en koekjes, te koop in de praktijk. Met deze aanpak zie je de meest mooie producten ontstaan.”
Presentatie Puur Achterhoeks Koffie Koekje: PAKK hmmm!
Om concreet natuurinclusief Food te laten proeven is voor een breed publiek en bedrijfsrestaurants het eerste echte Pure Achterhoekse koffiekoekje ontwikkeld. Het heet ‘PAKK hmmm!’ Dit koekje is ontwikkeld met Graafschap College en gebakken door bakker Bertie ten Have uit Silvolde. Het koffiekoekje heeft als ingrediënten puur Achterhoekse granen, honing, pompoenenpulp en roomboter.
Het Puur Achterhoeks Koffie Koekje is uitgereikt aan Henk Bulten, wethouder gemeente Doetinchem en Ria Ankersmit, wethouder gemeente Oude IJsselstreek. Ankersmit: “Dit koekje moet in heel Nederland in de winkel komen te liggen.” Bulten: “Zorg ervoor dat het koekje in de bedrijfskantines ligt. Promoot de Achterhoek!”. Fleur Vrielink en Marije Toxopeus, studenten van de hogeschool Saxion, gaan via de Smaakacademie Achterhoek aan de slag met het ontwikkelen van een duurzame verpakking voor het koekje, businessplannen en marketing gericht op bedrijfsrestaurants.
Masterclass Achterhoek Food: kennisoverdracht en verbindingen leggen
In 2020 nam gemeente Berkelland het initiatief met het starten van een masterclass, gefinancierd door provincie Gelderland. Samen met platform Achterhoek Food zijn producenten en foodondernemers benaderd. Wethouder Maikel van der Neut was blij verrast met het mooie ondernemerschap en de samenwerking. En kondigde aan om bij hun foodinkopen ruimte te maken voor een aandeel van 50% voor lokaal en duurzamere foodproducten.
Jan Willem van der Schans, trekker van de masterclass, loodste de 20 deelnemers naar een verbeterd businessplan. “Kennisdelen werkt! In de Masterclass leer je niet alleen van de meester, maar vooral ook van elkaar.” Onder de deelnemers aan de Masterclass bevond zich onder andere Gert Smits, groenteteler uit de Heurne. Smits haalde recent de hele Nederlandse pers met zijn pompoenpitteelt. De masterclasses leverden in de praktijk fonkelnieuwe ondernemingen op en nieuwe verbindingen tussen ondernemers en producenten.
Voorzitter Jan Markink: Achterhoek is sterk merk
Gedeputeerde Jan Markink, voorzitter van Achterhoek Food: “In de Achterhoek ontstaan veel foodinitiatieven, er is veel passie en vakmanschap aanwezig en we vinden elkaar steeds beter. De Achterhoek is een van de sterkste merknamen van Nederland, ook doordat de gemeenten het moderne 8erhoek logo hebben laten ontwikkelen. Samenwerking, inzet op hoogwaardige ambachtelijke kwaliteit en een ijzersterk merk: die combinatie biedt kansen om onderscheidend te zijn. In de komende decennia zal voeding, gezondheid en beweging alleen nog belangrijker worden. Dit is waar we naar toe werken met het Achterhoek Food Manifest.” Markink ziet kansen om met een integrale aanpak de Achterhoek te ontwikkelen tot een Blue Zone. Er zijn 9 zogenaamde Blue Zones in de wereld waar het leven goed is. “De Achterhoek kan bij de Blue Zones gaan horen met inzet op gezond, duurzaam, natuurinclusief voedsel van Achterhoekse bodem voor bewoners en consumenten binnen en buiten de regio. De Achterhoek heeft goud in handen met het lokaal geproduceerde voedsel. Het doel is het presenteren van op een verantwoorde manier (h)eerlijk Achterhoeks voedsel en de wereld ermee kennis te laten maken.”
Promotie natuurinclusief Achterhoeks voedsel: speciale boodschappentas
Wim Beijer, voedselcoördinator Doetinchem, presenteerde de Achterhoekse boodschappentas. Deze tas is een promotiemiddel waarmee Achterhoekse voedselproducenten hun natuurinclusieve producten aan de man kunnen brengen. De eerste tas is voor Jan Markink en de tweede voor Henk Bulten. Wim Beijer: “Het gaat om het versterken van de kwaliteitsimpuls en het bewustzijn bij de consument over de meerwaarde van streekproducten, met extra waarde voor bodem, natuur en landschap.”
De tweede ronde tafel bijeenkomst werd afgesloten met een 100% natuurinclusieve borrel en een heerlijke Achterhoekse food & kennismarkt in de foyer en graanzaal, open voor het publiek.
Bekijk hier het filmverslag van de middag en avond.
Bekijk hier de visie van:
Jan Markink – voorzitter van platform Achterhoek Food
Hans Som – broodartiest en coach wereldkampioen broodbakken
Martin Scholten – Wageningen University & Research