De kippen die we als landbouwhuisdier kennen, stammen af van het bankivahoen, een bosvogel die nu nog steeds in Azië in het wild leeft. Ook al houden mensen al sinds zo’n 8000 jaar kippen, ze hebben nog veel eigenschappen gemeen met hun wilde voorouders: ze leggen hun eieren graag op een beschut plekje, slapen bij voorkeur op een hoger gelegen tak, scharrelen graag hun eten bij elkaar en durven alleen buiten te komen als er beschutting is tegen roofvogels, bijvoorbeeld in de vorm van bomen.
Rangorde
Kippen zijn groepsdieren. Ze zouden zo’n 80 soortgenoten kunnen herkennen. Hun plek in de rangorde bepaalt of ze ander kippen laten voorgaan bij het eten of op een hogere (=aantrekkelijkere) stok laten slapen. Sommige kippen scharrelen graag samen of slapen graag naast elkaar op stok. De haan staat een beetje buiten de rangorde. Hennen bij hem in de buurt maken minder ruzie dan wanneer er geen haan in de nabijheid is. In grote groepen herkennen de kippen elkaar niet allemaal. Wel zijn er dan kleine groepjes van ‘bekenden’ die bij elkaar in de buurt blijven. Als een kip een onbekende kip tegenkomt, schat ze aan de hand van haar uiterlijk en gedrag in of ze zich dominant of beter onderdanig kan gedragen. Een kip met een grote kam is vaak wat dominanter.
Dagindeling
Kippen kennen een dagindeling. ‘s Morgens poetsen ze hun veren en leggen ze een ei. Stofbaden en zonnebaden doen ze vooral midden op de dag. Naar buiten gaan doen ze massaal aan het eind van de dag, als de zon onder gaat. Scharrelgedrag zie je vooral ‘s middags.
Onder natuurlijke omstandigheden besteedt een kip ongeveer de helft van de tijd aan scharrelen: grond, planten en blaadjes opzij krabben en al het eetbaars opeten. De kip in een hedendaagse stal lijkt het maar makkelijk te hebben: het voer wordt kant-en-klaar in de voerbak aangeboden. Toch blijken ze nog steeds te willen scharrelen: ze krabben in het zaagsel. Als ze dat niet kunnen, bijvoorbeeld omdat er geen zaagsel is of omdat het zaagsel hard geworden is, zie je dat ze meer gestoord gedrag vertonen.
Wist je dat:
- Van kippen 30 verschillende geluiden beschreven zijn, die allemaal iets anders betekenen?
- Hobbykippen van een willekeurig ras 10 tot 15 jaar kunnen worden?
- Kippen elkaars veren uittrekken als ze stress hebben? Soms zelfs tot bloedens toe?
- Onderzoek uitwijst dat kippen die buiten komen, minder gestrest zijn?
- Nog vaak een kippensnavel gekort wordt vanwege het verenpikken? Terwijl de kippensnavel een heel gevoelig orgaan is? Waarschijnlijk wordt het per 1 september 2018 verboden.
- Kippen heel goed te trainen zijn en dat in ruil voor een beloning (bijvoorbeeld een meelworm) je ze allerlei dingen kunt aanleren, tot aan pianospelen toe?
- Kippen zich heel goed kunnen beheersen als ze weten dat geduld beloond wordt met een nog grotere beloning, wat zelfs kleuters niet altijd kunnen?
- Kippen met witte oorlellen witte eieren leggen en met bruine oorlellen bruine eieren?
Meer weten?
Kip en Ei, welke variant kies jij?
Met dank aan het Louis Bolk Instituut!
